شعار سال:

اصول و مبانی اندیشه سیاسی امام منظومه‌ای هماهنگ، منسجم و هدفمند است که در سیر تکاملی آن از آغاز مبارزه در دوران ستمشاهی و بسیج افکار عمومی تا به ثمر نشستن مبارزات در بهمن 57 و پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی به عنوان یک نظام رهایی‌بخش و عدالت‌جو، همه ارزش‌های والای انسانی و اجتماعی در بطن و متن جامعه را احیا کرده و به مدد جامعه آورده است.
نام امام خمینی(ره) دو بار شرف و وفای بی‌منتهای جامعه ایرانی را در 15 خرداد 1342 و 14 خرداد 1368 با خون و اشک، به عالی‌ترین وجه نشان داده است. در درازای میان این دو روز می‌توان مؤلفه‌ها و آثار اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) را به وضوح نظاره کرد.
ستون جامعه در این سالیان سخت بر اندیشه و عزم کسی استوار شد که می‌خواست حقوق اساسی ملت را بر پایه فروپاشی یک نظام سیاسی خودکامه و تأسیس یک نظام مردم‌سالار از پایگاه دین دنبال کند.
فضای دوران مبارزاتی امام خمینی(ره)، فضایی بود که استبداد با همه توان و ابعاد خود، بر این جامعه حاکم شده بود و اگر چه حرکت‌ها و نهضت‌هایی نیز در مقابل این استبداد به وقوع پیوسته بود، اما طبع جامعه استبدادزده به گونه¬ ای بود که «امنیت استبداد بنیاد» را بر «آشفتگی آزادی‌مدار» ترجیح می‌داد.
جامعه استبدادزده آن روز حتی مبارزان را نیز به این پندار می‌رساند که زور را فقط با زور پاسخ بگویند. به همین دلیل روی آوردن به تشکل‌های پنهانی و زیرزمینی و اقدام به ترور در برابر سرکوب و آشوب در برابر اختناق بخشی از سرگذشت تلخ تاریخ ملت ایران بود. در چنین فضای ذهنی، تاریخی و اجتماعی و با چنین پیشینه‌ای بود که انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) رخ نمود و آرزوهای فرو خفته و حرکت‌های ناکام گذشته را با اندیشه‌ای جدید سمت و سو داد. دال مرکزی اندیشه سیاسی امام بر محور توحید استوار بود.
امام منشأ قدرت را خدا و تنها مرجع قدرت را مردم می‌دانست. انقلاب اسلامی بر بستر دین حرکت کرد و به همین دلیل توانست عمق اجتماعی زیادی بیابد و از آنجا که بر خواست و مطالبه تاریخی ملت یعنی آزادی و استقلال تکیه داشت، توانست گروه‌های مردم و نخبگان را منسجم و همدل کند.
اسلامی که امام خمینی(ره) منادی آن بود و انقلاب بر اساس آن شکل گرفت و مهم‌ترین حرکت احیای دین در این دوران شد، اسلامی مردم سالار و اخلاق‌مدار بود و می‌خواست به نیازهای انسان و خواست‌های جامعه حاضر پاسخی درخور دهد. بنابراین تکیه بر آرای عمومی و رأی و نظر ملت و نیز حرکت بر مدار اخلاق و حفظ چارچوب‌های اخلاقی، از مهم‌ترین و اصلی ترین رکن‌های اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) است.
اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) با برخورداری از عناصری چون عقلانیت و اعتدال و همچنین تأکید بر ضرورت کاربست اخلاق در کنش‌های سیاسی، تبدیل به جریان گفتمانی گسترده‌ای در جهان اسلام گردید که همچون الگویی ممتاز در شرق و غرب عالم در میان آزادیخواهان جهان گسترش یافته است.
از دیگر ویژگی‌های ممتاز گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی(ره)، تأکید تامّ و تمام ایشان بر نقش مردم در مشروعیت‌بخشی حکومت و نیز اهمیت رأی و نظر ایشان در ادامه استقرار نظام سیاسی است. از نظرگاه ایشان، برخورداری نظام سیاسی از مقبولیت و پشتوانه مردمی، یگانه مرجع عالی مشروعیت‌بخش به نظام و نیز اقدامات کارگزاران آن است؛ چنانچه به اعتقاد ایشان بدون همراهی و همدلی مردم با حاکمیت، استقرار و ادامه حیات آن نظام، امکانپذیر نخواهد بود.
در بینش والای امام(ره) خطر تحجر و ارتجاع از جمله ویرانگرترین خطراتی است که از درون، اسلام و جامعه اسلامی را تهدید می‌کند و هشدار مدام و صریح و درد آلود ایشان، بیانگر حساسیت بجای ایشان نسبت به این موضوع است. در اندیشه امام، خطر متحجران و واپسگرایان خطری جدی است و بر این اساس اسلام ناب محمدی را در مقابل اسلام متحجرانه و اسلام امریکایی مطرح می‌کنند. امام در این راه شجاعانه بر بینشی نو تأکید دارند که مرز میان معرفت شناسی و مشی سیاسی او را با دیگران شفاف می‌کند.
اندیشه سیاسی امام و راهی که او گشود، جانمایه تحرک نه تنها در ایران که در جهان اسلام و جهان‌های دیگر شد. چنان که هر اندیشه منصفی آن را ورای هر نقد و ستایشی، در کانون دگرگونی‌های ایران معاصر جای خواهد داد.
آنچه گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی را از دیگر گفتمان‌های سیاسی اسلامگرایان معاصر متمایز می‌کند، برخورداری توأمان گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی از سه رویکرد گفتمان انقلابی، گفتمان اصلاحی و گفتمان اخلاقی است؛ بدین سبب نگرش سیاسی ایشان به دور از تحجر، افراط و خشونت‌گرایی است و در همه مراحل مبارزه و رویکرد انقلابی، عنصر اخلاق و حفظ چارچوب‌های آن را لازم و ضروری می‌داند.
گفتــمان انــــــقلابی امام خمینی(ره) با برخورداری از عناصری چون عقلانیت و اعتدال و نیز تأکید فراوان بر اهمیت مفاهیمی چون کرامت انسانی و حقوق بشر، هیچ نسبتی با افراط‌گرایی و رادیکالیسم نداشته و ندارد. سیره عملی امام خمینی(ره)، راه استقلال و آزادی را فراروی دیدگان بشریت گشود و رهبر معظم انقلاب نیز به شایستگی مقوم این مسیر و راه پر افتخار هستند.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار 17 خرداد 1395، کد مطلب: : www irna.ir